Açıkta zeytin sağlığa zararlı

Zeytin ve zeytinyağında yeni bir sezon başlarken Zeytindostu Derneği ve Fora Zeytin, vatandaşları açıkta, kontrolsüz olarak satılan zeytinlere karşı uyardı. Her iki kurumdan yapılan ortak açıklamada iç piyasadaki zeytin satışlarının yüzde 80’inin dökme olarak açıkta gerçekleştiği vurgulanırken, gıda denetimlerinin yetersizliğine ve merdivenaltı üretimde kullanılan sağlığa zararlı kimyasallara da dikkat çekildi.  

 Zeytindostu Derneği Başkanı Abidin Tatlı ve Fora Zeytin Genel Müdürü Nail Öztaş yaptıkları ortak açıklamada vatandaşları açıkta kontrolsüz olarak satılan zeytinler yerine ambajlı ve üzerinde ‘künyesi’ bulunan zeytinleri satın almaları konusunda uyardılar. İç piyasada yüzde 80 oranında dökme olarak açıkta zeytin satışı yapıldığının vurgulandığı açıklamada, merdivenaltı üretimde zeytini fermante etmek adına insan sağlığına zararlı bazı uygulamalara da işaret edildi.

“8 AYDA YENİLEBİLİR OLUR”

Hasadı gerçekleştirilen zeytinlerin tüketilebilir hale gelmesi için yaklaşık sekiz aylık bir süreye ihtiyaç olduğuna değinen Tatlı ve Öztaş açıklamalarında şu ifadeleri kullandılar;

“Açıkta pazarlarda, yol kenarlarında satılan zeytinin hem insan sağlığına zararı vardır hem de ‘ceplere’… Hem kaliteli diye kötü ürün almakta, hem de fazla bedel ödemek zorunda kalmaktayız. Sofralık zeytinin iç piyasa satışlarının yaklaşık yüzde 80’i 350.000 ton dökme olarak açıkta satılıyor.  Ambalajlı satılan zeytin yaklaşık yüzde 20 oranında ve 50.000 ton civarında… Dökme olarak açıkta satılan zeytinlerin büyük bölümü de merdiven altı olarak tabir edilen sağlıksız, hijyenik olmayan ortamlarda üretilmektedir. Zeytin, dalından toplandığı haliyle yenilemeyen bir meyvedir, zeytin etindeki acı maddenin çıkarılması gerekir. Buna teknik olarak tatlandırma veya fermantasyon denilmektedir. Siyah zeytinin tatlandırma süreci doğal yöntemlerle sadece su ve tuz veya sadece tuz ile yapılmaktadır. Bu doğal süreç yaklaşık 8 ay sürmektedir. Hasat zamanı olan Kasım, Aralık ayında toplanan zeytinlerin yenilebilir hale gelmesi Temmuz, Ağustos aylarına denk gelir. Ancak bazı imalatçılar bu kadar uzun süre beklemeden zeytini bir an önce satmak için maalesef insan sağlığına aykırı yöntem ve maddeler kullanmaktadırlar. Açıkta dökme olarak satılan zeytinlerde üretici firma, zeytin çeşidi, kalibre, üretim metodu, kullanılan kimyasallar, son kullanma tarihi, saklama koşulları gibi pek çok önemli ve gerekli bilgi bulunmamakta, tüketiciler ne aldığını bilememektedir. Bu nedenle tüketicilerin bütün bu bilgileri bulabilecekleri ambalajlı zeytin almaları kendi menfaatlerinedir.”

 DENETİMLER YETERSİZ

Gıda denetimleri konusunda resmi kurumların yetersiz kaldığının dile getirildiği açıklamada yaptırımların caydırıcılıktan uzak ve yetersiz kalmasının da üzerinde duruldu. Bu tip kontrolsüz satışlarla bir haksız rekabet ortamının da oluştuğunun belirtildiği açıklamada şöyle denildi:

“Açıkta pazarlarda, yol kenarlarında satılan zeytin hem insan sağlığına zararı vardır. Hem de devletin vergi ve SSK gelirleri açısından gelir kaybına neden olmaktadır. Zeytin Sektörümüz; sektörel olarak büyük yatırımlar yaparak giren, sektörü ayakta tutmaya çalışan, sağlıklı, hijyenik ve kaliteli üretim yapan, vergisini, SSK primlerini ödeyen bizim gibi özel sektör zarar ettiği için uzun süre ayakta kalamamaktadır. Tüketicilerin herhangi bir şekilde kuşku duydukları her gıda ürününü: internet, Alo 174 veya yazılı olarak İl ve İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerine şikâyet etmeleri en doğru yoldur.”